کتیبه پنج تکه قلمکار

توضیحات

کتیبه پنج تکه قلمکار

خواستگاه کتیبه‌های عزاداری، چنانچه امروز در هیئات و دسته‌های عزاداری کاربرد دارد، هرچند به روشنی مشخص نباشد، اما به طور حتم ترویج آن به دوره بسط فعالیت شیعه در ایران، یعنی عهد صفوی باز می‌گردد. کتیبه‌هایی که نماد و یادآور بیرق‌ها و نشان‌هایی هستند که در سپاه سیدالشهدا علیه‌السلام در غوغای عاشورا استفاده می‌شدند و البته امروز بیشتر برای تزیین سوگوارانه مراسمات عزا بکار می‌روند.
در دوره صفویه و قاجار، کتیبه‌ها با نهایت ذوق و خلاقیت هنری و اعتقادی، پرداخته و ساخته شدند و تا امروز از نظر تکثر و تعدد طرح و فرم از شماره خارج شده‌اند. با این حال و با وجود محدودیت طرح‌ها و نقش‌های به یادگار مانده از دوره صفویه و قاجار، دلنشینی و جذابیت آنها بسیار تحسین‌برانگیز است. شاید دلیل را باید در این جستجو کرد که امروز رویکرد تولیدکنندگان کتیبه‌ها بیش از تمرکز روی محتوای معنوی و اصول و ظرافت‌های هنری، نگاه اقصادی آنها بوده است.
در این میان، شیعا با الهام از کتیبه‌های روح‌نواز قلم‌کار که بیشتر در اصفهان و یزد رایج بوده و هست و امروز تولید آن به شدت کاهش یافته، به طراحی کتیبه‌های دیواری روی آورد. برای تولید این کتیبه‌ها، ابتدا از بین چندین نوع پارچه و آزمایش برخی آنها، پارچه‌های قلم‌کار گازوری‌شده انتخاب شدند. این پارچه‌ها که پس از چندین مرحله فرآوری به شکل نهایی می‌رسند، به سفارش موسسه شیعا توسط صنعت‌گران پارچه اصفهان تولید می‌شوند. سپس طرح‌هایی که توسط هنرمندان شیعا با الهام از نقوش و اقلام خوشنویسی دوره قاجار و البته به‌طور اختصاصی برای این موسسه طراحی ‌شده‌اند برای چاپ سنتی دستی روی پارچه‌ها آماده می‌گردند. محصول نهایی، کتیبه‌های ترکیبی هستند که از سه، چهار یا پنج قطعه در کنار هم تشکیل می‌شوند.
از ترکیب‌های مختلف این کتیبه‌های دیواری، می‌توان برای زینت بخشین به دیوار هیئات و روضه‌ها و حتی اماکن عمومی یا منازل و محل کار استفاده کرد. این کتیبه‌ها، هرچند بیش از هرچیز وظیفه انتقال محتوای سوگوارانه مفاهیم عاشورایی را برعهده دارند، اما دانستن اینکه بخشی از میراث ارزشمند تاریخی هنر شیعی را به نمایش می‌گذارند، به آنها قدر فزاینده‌ای خواهند بخشید.